Is elektrisch fietsen even gezond als gewoon fietsen?

E-bikes zijn de laatste jaren enorm populair geworden, maar nog steeds blijven dezelfde vragen vaak terugkomen: Hoe gezond is een elektrische fiets nou en kun je met een e-bike nou echt fit worden, of is het slechts een handige manier om te fietsen zonder al te veel inspanning? In deze blog vertellen we u hierover meer!

Is een elektrische fiets daadwerkelijk ongezonder dan een reguliere fiets?

Er lijken veel verschillende opvattingen te zijn rondom dit onderwerp en ook heerst er in een brede zin de overtuiging dat fietsen met een elektrische fiets veel ongezonder is dan fietsen op een reguliere fiets. Zodra het onderwerp e-bikes ter sprake komt, ontstaan er dan ook vaak tegenstrijdige meningen. Sommige mensen denken dat het gebruik van een e-bike als alternatief van een reguliere fiets betekent dat je minder beweegt en dat de trapondersteuning een negatieve invloed heeft op je fitheid.

Anderen geloven juist dat e-bikes een innovatieve manier zijn om mensen actiever te maken, vooral degenen die normaal gesproken niet vaak fietsen. Maar wat zegt wetenschappelijk onderzoek eigenlijk? In deze blog duiken we in de wetenschappelijke literatuur om enkele veelvoorkomende misvattingen te ontkrachten aan de hand van recente onderzoeken.

Misverstand 1: ''E-bikes zijn voor luie mensen''

Veel mensen denken dat e-bikes alleen maar een gemakkelijke uitweg zijn voor mensen die niet zelf willen trappen en liever het fysieke werk door een elektromotor willen laten doen. Echter, uit een studie van Adams, Bornstein, Brown, et al. (2022) gepubliceerd in de Journal of Transport & Health blijkt dat mensen die op een e-bike fietsen nog steeds een redelijk intensieve lichamelijke activiteit beoefenen die zeer vergelijkbaar is met het fietsen op een normale fiets. De deelnemers aan de studie verbruikten slechts 13% minder energie op een e-bike dan op een conventionele fiets.

Het is dus niet zo dat het niet gezond is om te fietsen op een elektrische fiets! In tegendeel, wanneer je op een elektrische fiets fiets, dan kost je dat helemaal niet veel minder energie. Het fietsen op een e-bike vraagt een zeer vergelijkbare inspanning van de bestuurder ten opzichte van het fietsen op een reguliere fiets. In deze studie werden dan ook zowel fietsen op een reguliere fiets als fietsen op een elektrische fiets geclassificeerd als een gematigd intensieve fysieke activiteit.

We kunnen dus zeker concluderen dat elektrische fietsen niet voor luie mensen zijn! Het verschil in fysieke inspanning is namelijk relatief klein. Daarnaast geldt voor sommige mensen dat zij sneller met een elektrische fiets op pad gaan dan met een reguliere fiets vanwege het feit dat elektrische fietsen het mogelijk maken om ook grotere afstanden af te leggen. Afhankelijk van de afstanden die u graag met de fiets en/of e-bike zou willen afleggen kan het dus ook zomaar zijn dat een e-bike motiveert om vaker te fietsen waardoor u op den duur wellicht fysiek veel fitter en gezonder kunt worden.

Misverstand 2: ''E-bikes bieden geen cardio-voordelen''

Een andere veelvoorkomende misvatting is dat fietsen op een e-bike geen voordelen biedt voor je cardiovasculaire fitheid. Cardiovasculaire fitheid verwijst naar de efficiëntie en gezondheid van het hart, de bloedvaten en de bloedsomloop die zuurstof en voedingsstoffen door ons lichaam transporteert. Een goede cardiovasculaire conditie is cruciaal, omdat het niet alleen ons lichamelijk functioneren en uithoudingsvermogen verbetert, maar ook bijdraagt aan een gezond brein en een beter algeheel welzijn.

Een sterk cardiovasculair systeem helpt het risico op hart- en vaatziekten te verlagen. Ook verbetert een goed functionerend cardiovasculair systeem je mentale helderheid en verhoogt het je energie en vitaliteit in het dagelijks leven. Het is dus belangrijk om te weten of elektrisch fietsen dezelfde positieve effecten op je cardiovasculair systeem heeft als regulier fietsen. Een vier weken durende pilotstudie van Gehrig, Gordon, Hanssen, et al. (2018) gepubliceerd in de Clinical Journal of Sport Medicine onderzocht dit door te kijken naar de effecten van e-bike woon-werkverkeer op de cardiorespiratoire fitheid van ongeoefende, zwaarlijvige volwassenen. 

Om het iets simpeler uit te drukken, deze studie focuste zich op hoe goed mensen zuurstof kunnen opnemen in een bepaalde tijd. Hoe meer zuurstof je kunt opnemen, des te meer verbranding er plaats kan vinden in dezelfde tijd en des te meer uithoudingsvermogen je opbouwt. Uit de resultaten van de studie werd geconcludeerd dat zowel de e-bike als de conventionele fiets een significante toename in piek zuurstofopname (V̇o2peak) opleverden, een maatstaf voor cardiorespiratoire fitheid.

Interessant genoeg was de toename in zuurstofopname (V̇o2peak) iets hoger bij de e-bike groep (gemiddeld 3.6 mL/(kg·min)) dan bij de conventionele fiets groep (gemiddeld 2.2 mL/(kg·min)). Dit suggereert dat, ondanks de trapondersteuning, het fietsen op een e-bike daadwerkelijk een soortgelijk of zelfs sterker positief effect kan hebben op de verbetering van cardiorespiratoire fitheid in vergelijking tot het fietsen op een gewone fiets.

Hoe kunnen elektrische fietsen bijdragen aan fitheid?

Er zijn een aantal redenen waarom e-bikes een positieve impact kunnen hebben op je fitheid:

1. Lagere drempel om te fietsen: Volgens de studie uit de Journal of Transport & Health vinden mensen e-bikes leuker om op te rijden en ervaren ze minder inspanning en moeilijkheid dan op een conventionele fiets, ondanks dat de inspanning en verbranding die bij het fietsen op een elektrische fiets horen zeer vergelijkbaar zijn met de inspanning en verbranding die horen bij het fietsen op een reguliere fiets. Dit kan betekenen dat mensen eerder geneigd zijn om vaker en langer te fietsen, wat uiteindelijk bijdraagt aan hun algehele gezondheid.

2. Hogere snelheden en meer afgelegde afstand: De trapondersteuning van een e-bike stelt fietsers in staat om hogere snelheden te bereiken en langere afstanden af te leggen zonder uitgeput te raken. Dit kan met name voordelig zijn voor mensen die in heuvelachtig terrein wonen of langere afstanden moeten afleggen voor woon-werkverkeer. Hierdoor kan een e-bike vaak als beter alternatief voor een auto dienen dan een reguliere fiets.

3. Toegankelijkheid en inclusiviteit voor verschillende fitnessniveaus: E-bikes maken fietsen toegankelijker voor mensen met verschillende fitnessniveaus, leeftijden en gezondheidsproblemen. Dit betekent dat mensen die anders niet zouden fietsen, nu wel aan deze matig intensieve activiteit kunnen deelnemen. Over het algemeen kunnen we dus wel concluderen dat een elektrische fiets diverse doelgroepen sterk kan motiveren om vaker de e-bike te pakken als alternatief voor bijvoorbeeld een auto. Er heerst een grotere inclusiviteit en er is simpelweg meer ruimte om zelf de intensiteit van uw fietsrit te bepalen door het ondersteuningsniveau aan te passen naar eigen voorkeur.

Fietsen op een e-bike wordt als leuker ervaren dan fietsen op een reguliere fiets

Een ander belangrijk aspect dat naar voren kwam in het onderzoek uit de Journal of Transport & Health was dat mensen fietsen op een e-bike als leuker ervaren dan op een conventionele fiets. Deze hogere "plezierfactor" kan een grote rol spelen in het motiveren van mensen om vaker de fiets te pakken. Wanneer een activiteit leuk is, zijn mensen geneigd om deze vaker uit te voeren en langer vol te houden, wat uiteindelijk leidt tot betere gezondheidsresultaten op de lange termijn.

Dit plezier zorgt er namelijk voor dat mensen meer bewegen zonder dat het als een verplichting voelt. Het regelmatig fietsen, zelfs op een e-bike, kan vervolgens helpen om je conditie te verbeteren, het risico op chronische ziekten te verlagen en het algehele welzijn te verhogen. Dus, hoe leuker het fietsen, hoe groter de kans dat mensen het blijven doen en hoe meer gezondheidsvoordelen ze ervan zullen ervaren.

Conclusie: Hoe gezond is de elektrische fiets?

Wanneer je je verdiept in het gezondheidsaspect van elektrische fietsen dan kom je er al snel achter dat een e-bike zeker sterk kan bijdragen aan je fitheid! Uit verschillende onderzoeken blijkt dat fietsen op een e-bike meer voordelen biedt voor je gezondheid dan je misschien zou denken. Hoewel je met een e-bike iets minder energie verbruikt dan met een conventionele fiets (+/- 13% minder), zorgt het nog steeds voor een gematigd intensieve lichamelijke activiteit die bijdraagt aan het behalen van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid beweging.

Oftewel, dit betekent dat je, zelfs met trapondersteuning, je conditie kunt verbeteren en je cardiovasculaire gezondheid kunt ondersteunen. Daarnaast laat onderzoek zien dat het gebruik van een e-bike leidt tot een vergelijkbare, en soms zelfs grotere, toename in cardiorespiratoire fitheid (zoals gemeten door de maximale zuurstofopname/V̇o2peak) in vergelijking met het gebruik van een conventionele fiets. De ondersteuning van de e-bike maakt het bovendien makkelijker om langere afstanden te fietsen en steilere heuvels te beklimmen, wat je helpt om regelmatiger te bewegen en grotere gezondheidsvoordelen te behalen.

Een ander belangrijk punt is de factor plezier. Fietsen op een e-bike wordt over het algemeen als leuker en minder inspannend ervaren, waardoor mensen eerder geneigd zijn om de elektrische fiets vaker te gebruiken, wat uiteindelijk leidt tot betere gezondheidsresultaten op de lange termijn. Tot slot concluderen wij dat er niet een algehele consensus heerst onder academici. Wat wij hiermee bedoelen is dat er binnen de wetenschappelijke literatuur gerelateerd aan de gezondheid van elektrische fietsen ten opzichte van reguliere fietsen soms verschillen in overtuigingen voorkomen wat het moeilijk maakt om een overduidelijke conclusie te trekken.

In principe is het ook niet gek dat er enkele afwijkende overtuigingen zijn onder academici, zeker aangezien de inspanning en verbranding bij het fietsen op een e-bike sterk afhankelijk zijn van een groot aantal verschillende factoren zoals bijvoorbeeld het type e-bike, het terrein, en de weersomstandigheden. Ondanks dat er verschillende denkbeelden bestaan rondom dit onderwerp is de algemene stemming over de elektrische fiets zeer positief. Wij geloven dan ook sterk in de elektrische fiets als alternatief voor de auto. Ook zal de elektrische fiets afhankelijk van de manier hoe je met je e-bike omgaat in een kleinere of grotere mate een positieve invloed hebben op je gezondheid!

Heeft u nog vragen over deze blog of heeft u andere vragen over uw elektrische fiets of fietsbatterij? Neemt u dan gerust contact op met onze klantenservice. Zij helpen u namelijk graag!